نشت مایع مغزی نخاعی (CFS) از گوش چیست؟

CSF یا مایع مغزی نخاعی مایعی شفاف است که مغز و نخاع را احاطه کرده است. عملکرد اصلی CSF به این صورت است که مانند یک بالشتک از مغز محافظت می‌کند. این مایع هم‌چنین مواد مغذی مغز را فراهم کرده و به از بین بردن زباله‌های تولید شده از متابولیسم مغز کمک می‌کند. نشت مایع مغزی نخاعی از گوش هنگامی اتفاق می‌افتد که پارگی یا حفره‌ای در غشای اطراف مغز یا نخاع وجود داشته باشد که این امر باعث رهایی مایع شفاف که اندام‌ها را احاطه کرده می‌شود.

به طورکلی نشت مایع مغزی نخاعی بسیار نادر بوده و میزان بروز آن ۵ در هر صدهزار نفر می باشد که اوج شیوع آن در دهه ۳۰ و ۴۰ زندگی است که در مقایسه با بروز خود به خودی یا بدون علل اولیه ای از جمله تروما یا ضربه بسیار نادرتر نیز بوده و در حدود ۱ در هر صدهزار نفر می باشد.

نشت مایع مغزی نخاعی از گوش نیز معمولاً بسیار نادر است و تخلیه CSF از گوش به دلیل وجود سوراخ غشای تمپان یا نقص خاصی در گوش رخ می‌دهد. در برخی موارد، بیمار ممکن است از نشت CSF رنج ببرد حال آنکه تخلیه واقعی از گوش وجود نداشته باشد. با وجود نادر بودن نشت CSF از گوش، این امر می‌تواند بسیار خطرناک باشد و برای جلوگیری از مننژیت به درمان فوری نیاز دارد.

علائم نشت مایع مغزی نخاعی از گوش 

شایع‌ترین علائم نشت CSF از گوش عبارتند از:

• سردردهای موضعی که باعث می‌شود افراد هنگام نشستن احساس بد و در حالت دراز کشیده احساس بهتری داشته باشند که این امر ناشی از افت فشار خون داخل جمجمه است.
• تهوع و استفراغ
• درد و گرفتگی گردن
• تغییر در شنوایی (صدای زنگ در گوش)
• احساس عدم تعادل
• فوتوفوبیا (حساسیت به نور)
• فونوفوبیا (حساسیت به صدا)
• درد بین کتف

چگونه نشت CSF از گوش یا سینوس تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص معمولاً با انجام CT اسکن یا MRI انجام می‌شود. گاهی اوقات این آزمایش باید با تزریق ماده حاجب در فضای مایع نخاع مغزی انجام شود. این روش به متخصص اجازه می‌دهد تا محل نشت مواد حاجب را پیدا کند. با این حال، این روش برای سینوس‌ها بیشتر از گوش مفید است؛ زیرا در گوش نشت کندتر است و ممکن است در این آزمایش نشان داده نشود.

نوع دیگر تشخیص شامل تزریق رادیونوکلاید به فضای نخاعی مغزی و قرار دادن ماده جاذب در پشت بینی است. پس از چند ساعت، مواد جاذب خارج شده و آزمایش می‌شود. سرانجام اگر بتوان مایعات را جمع‌آوری کرد، از نظر بتا 2-ترانسفرین که پروتئینی منحصر به CSF است آزمایش می‌شود.

ترمیم نشتی مایع مغزی نخاعی از گوش

درمان نشت مایع مغزی نخاعی از گوش به محل منبع نشت و وضعیت بیمار بستگی دارد؛

1. اگر منبع در اطراف استخوان ماستوئید (استخوان پشت گوش) باشد، مقداری از استخوان پشت گوش باید با جراحی برداشته شود. سپس نشت با استفاده از بافت، چربی و چسب مخصوص (Tisseal)، متوقف می‌شود. بیماران به طور کلی برای این روش باید یک شب در بیمارستان بستری شوند.Surgical Repair of CSF Leakage
2. کرانیوتومی و قرار دادن بافت و چسب نیز زمانی لازم است که منبع نشت CSF در بالای فضای پشت پرده گوش (گوش میانی) یا به سمت مرکز سر باشد. گاهی اوقات باید یک لوله تخلیه کمری استفاده شود. بیمار به طور کلی حدود سه یا چهار روز در بیمارستان بستری می‌شود.
3. به ندرت اگر وضعیت بیمار بسیار بد باشد و نتواند تحت بیهوشی عمومی قرار گیرد می‌توان برای مسدود کردن لوله استاش، یک عمل 15 دقیقه‌ای تحت بی‌حسی موضعی انجام داد. این جراحی از نفوذ باکتری‌ها و مننژیت جلوگیری می‌کند؛ اما اگر CSF گوش میانی (فضای پشت پرده گوش) را پر کند ممکن است منجر به کاهش شنوایی شود.

جراحی برای ترمیم نشت مایع مغزی از گوش چگونه انجام می‌شود؟

بسته به برخی از عوامل، روش‌های مختلفی برای انجام جراحی وجود دارد. در بعضی موارد جراح استاپدکتومی را انجام می‌دهد و پنجره بیضی را با بافت‌های نرم از بین می‌برد.

در موارد دیگر که محل دقیق تخلیه مشخص نیست؛ جراح برای شناسایی محل تخلیه نیاز به انجام ماستوئیدکتومی دارد. جراح هم‌چنین ممکن است برای ترمیم سوراخ به پیوند چربی یا عضله نیاز داشته باشد.

دوران نقاهت پس از جراحی نشت CSF از گوش

در اکثر مواقع بیمار در ICU بستری می‌شود تا به شرایط مطلوب برای انتقال به بخش برسد. پس از آن، بیمار باید چند روز در بیمارستان بماند.

پس از مرخص شدن، بیمار باید مدتی استراحت کند و از انجام هرگونه فعالیت طاقت‌فرسا پرهیز کند. این موارد شامل برداشتن اجسام سنگین، ورزش و فین کردن است. روند بهبودی کامل ممکن است تا شش یا هفت هفته طول بکشد.

عوارض جراحی برای نشت مایع نخاعی از گوش

آنچه باید بدانید این است که خطرات پیش روی شما برای عدم پذیرش جراحی بسیار بیشتر از خطرات جراحی است. نشتی مایع مغزی نخاعی از گوش اگر درمان نشود می‌تواند منجر به مننژیت شود و عوارض جراحی در واقع عمل جراحی دیگر است.

عوارض احتمالی عمل ترمیم نشت مایع نخاعی از گوش شامل خونریزی داخل جمجمه، عفونت، سکته مغزی و تورم مغزی شوید. با این وجود، احتمال بروز این عوارض بسیار کم است.

هزینه ترمیم نشت مایع نخاعی از گوش

جراحی ترمیم نشت CSF از گوش بسیار حساس و نیازمند دقت بالایی است. قیمت ترمیم نشت مایع مغزی نخاعی از گوش بسته به محل آسیب و علت آن متفاوت است. لطفاً برای مشاوره آنلاین در مورد ترمیم نشت مایع نخاعی از گوش با دکتر سعیدی با ما تماس بگیرید.

چرا ترمیم نشتی مایع مغزی نخاعی از گوش با دکتر سعیدی؟

دکتر معصومه سعیدی یکی از بهترین و ماهرترین پزشکان گوش و حلق و بینی در ایران است. طی 12 سال گذشته، دکتر معصومه سعیدی بیش از 5000 عمل جراحی موفق انجام داده است. او هم‌چنین در دوره‌های تخصصی بسیاری در سراسر جهان شرکت کرده است تا آخرین روش‌های جراحی و درمان بیماری‌های گوش و حلق و بینی  را فرا بگیرد.

دکتر سعیدی استادیار گوش و حلق و بینی در دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله تهران است. در طول سال‌های طبابت، وی با تمام روش‌های درمانی جدید آشنا شده است. چنانچه تحت عمل جراحی ترمیم نشت CSF از گوش توسط دکتر سعیدی قرار گرفتید، مطمئن باشید که بهترین درمان ممکن را دریافت خواهید کرد.

سوالات متداول در مورد نشت CSF از گوش

آیا ممکن است CSF از گوش نشت کند؟

بله؛ ممکن است مایع مغزی نخاعی از گوش نشت کند اما این امر تنها در صورت وجود سوراخ در پرده گوش (غشای تمپان) یا گوش خارجی معیوب ممکن می‌باشد. اگر هیچ سوراخ یا نقصی در گوش خارجی وجود نداشته باشد، نشت از طریق لوله استاش عبور می‌کند و ممکن است باعث نشت مایع مغزی نخاعی از بینی شود.

آیا نشت CSF می تواند باعث فشار گوش شود؟

بله؛ افزایش فشار گوش یکی از علائم نشت مایع مغزی نخاعی از گوش است.