سمعک متصل به استخوان (باها) چیست؟
سمعک متصل به استخوان یا سمعک باها (BAHA)، وسیله‌ای است که صدا را از طریق لرزش جمجمه و با دور زدن پرده گوش و استخوان‌های شنوایی گوش میانی منتقل می‌کند. ارتعاش جمجمه منجر به فشرده‌سازی و انبساط گوش داخلی و در نتیجه درک صدا می‌شود.
سمعک باها برای دو گروه از بیماران دارای دو نوع کم‌شنوایی زیر که قادر به استفاده از سمعک معمولی نیستند به کار برده می‌شود:
- کم‌شنوایی انتقالی؛ آترزی مادرزادی حفره ماستوئید و عفونت مزمن حاد شده به دلیل استفاده از سمعک
- کم‌شنوایی عصبی؛ ناشنوایی ناشی از جراحی (به عنوان مثال، برداشتن نوروم آکوستیک و لابیرنکتومی)، آسیب و ویروس
همچنین براساس مطالعه ای که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، سمعک متصل به استخوان باها می تواند به طور موثری به بازتوانی افراد مبتلا به ناشنوایی یکطرفه کمک کرده و کیفیت زندگی آن ها را افزایش دهد که این نتایج با مطالعاتی که بعدتر انجام شدند نیز تایید گردید. به طوریکه در سال ۲۰۲۲ نتیجه مطالعه ای که در دپارتمان جراحی گوش و حلق و بینی دانشگاه کیو ژاپن انجام شد نشان داد که سمعک باها در مقایسه با سایر روش های موجود از جمله سمعک های هدایت غضروفی در دریافت و لوکالیزه کردن صدا عملکرد بهتری دارد.
سمعک باها چگونه کار می‌کند؟
سمعک‌های قابل کاشت استخوانی دارای دو قسمت هستند؛ ایمپلنت تیتانیوم و پردازشگر صدای خارجی. میکروفون خارجی و پردازنده صوتی، صداها را دریافت کرده و با تبدیل صدا به لرزش، آن‌ها را به ایمپلنت انتقال می‌دهد.
ایمپلنت تیتانیوم (پیچ) با یک جراحی کوچک در پشت گوش قرار می‌گیرد. این ایمپلنت در حدود 4 میلی متری لوح خارجی استخوان جمجمه قرار گرفته و معمولاً بعد از گذشت 3-4 ماه به بافت استخوانی جوش می‌خورد. هنگامی که ایمپلنت به طور کامل به جمجمه متصل شد، یک پردازشگر صوتی خارجی کار گذاشته می‌شود.
مزایای سمعک باها(متصل به استخوان)
- سمعک باها، یک گزینه عالی بدون نیاز به جراحی برای کاشت حلزون است که می‌تواند به سادگی در کلینیک به خصوص برای کودکان ناشنوا اعمال شود.
- سمعک قابل کاشت استخوانی برای افرادی که یک گوش سالم دارند، بهترین عملکرد را دارد. به همین دلیل افرادی که به طور معمول بیشترین بهره را از سمعک باها می‌برند؛ شامل کسانی هستند که ناهنجاری‌های شدید گوش خارجی یا میانی دارند و یا فقط یک گوششان از ناشنوایی رنج می‌برد.
- دستگاه هیچ گونه فشاری به پوست و جمجمه شما وارد نمی‌کند.
- جراحی سمعک متصل به استخوان ساده است؛ بنابراین آسیب بیشتری به شنوایی وارد نمی‌کند.
- سمعک باها، شنوایی بهتری را برای بیماران مبتلا به ناشنوایی انتقالی (مانند کم‌شنوایی ناشی از اتوسکلروز)، فراهم می‌کند.
- سمعک متصل به استخوان برای کودکانی که به دلیل تغییر شکل گوش خارجی، شرایط پوستی یا ترشحات مزمن گوش نمی‌توانند از سمعک معمولی استفاده کنند، بسیار مناسب است.
- سمعک قابل کاشت استخوانی صداهای بهتری نسبت به سایر سمعک‌ها تولید می‌کند.
چه کسانی واجد شرایط سمعک باها هستند؟
افرادی که بیش از پنج سال دارند و به دلایل زیر دچار کم‌شنوایی شدند:
- بیماری منیر
- کلستئاتوم
- التهاب مزمن گوش میانی
- کم‌شنوایی ناگهانی
- آترزی مادرزادی
- نقص مادرزادی مجرای گوش یا گوش میانی
- اختلال عملکردی گوش میانی
- نوروم آکوستیک
- عفونت مجرای گوش
جراحی سمعک متصل به استخوان(سمعک باها)
جراح پس از ایجاد برش خطی یا U شکل به استخوان پشت گوش می‌رسد. پس از آن جراح یک سوراخ در استخوان ایجاد می‌کند که عمق سوراخ به ضخامت استخوان بستگی داشته و معمولاً حدود 3 تا 4 میلی متر است. وقتی سوراخ کردن به پایان رسید، جراح با استفاده از دستگاه خاصی سوراخ را عریض می‌کند.
سپس جراح یک ایمپلنت تیتانیوم کوچک را در استخوان ماستوئید قرار می‌دهد. انواع مختلفی از سمعک‌های متصل به استخوان وجود دارد؛ برخی از آن‌ها ممکن است دارای یک تکیه‌گاه کوچک باشند که می‌تواند به قسمت خارجی دستگاه متصل شود. برای برخی از بیماران مبتلا به نوروم آکوستیک نیز سمعک باها در حین عمل تومور عصب شنوایی کاشته می‌شود.
دوره جراحی و انواع بیهوشی بسته به نوع جراحی، متفاوت است. جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود؛ البته این عمل با بی‌حسی موضعی نیز امکان‌پذیر است. اگر جراح یک عمل جراحی کم تهاجمی را انتخاب کند، این عمل تحت بی‌حسی موضعی حدود 15 دقیقه طول می‌کشد. بعد از گذشت دو هفته از پانسمان و کلاهک ترمیم، پانسمان و بخیه‌ها برداشته می‌شوند تا به پوست پیوندی هوا برسد. سپس، پماد آنتی بیوتیک به مدت چند هفته استفاده می‌شود.
هزینه جراحی سمعک باها(متصل به استخوان)
هزینه جراحی سمعک استخوانی باها شامل هزینه خود سمعک و هزینه کاشت آن است. قیمت سمعک استخوانی با توجه به برند سازنده و نوسانات ارزی متغیر است. برای دیافت مشاوره رایگان و اطلاعات بیشتر درباره هزینه کاشت سمعک متصل به استخوان (باها) می‌توانید با مطب دکتر معصومه سعیدی تماس بگیرید.
مراقبت‌های بعد از جراحی سمعک کاشت استخوانی
بعد از جراحی، زخم باید به مدت 5 تا 7 روز خشک بماند. بنابراین بیمار در اولین هفته پس از جراحی نباید استحمام کند. بعد از گذشت یک هفته، با استفاده از برس مخصوص اطراف زخم را می‌توانید تمیز کنید. بعد از هر استفاده از برس باید آن را با استفاده از آب گرم و صابون تمیز کرده و بگذارید خشک شود. به خاطر داشته باشید که باید هر سه ماه یکبار برس را تعویض کنید. موهای اطراف زخم باید همیشه کوتاه باشد تا از ایجاد اختلال در شنوایی جلوگیری شده و احتمال عفونت، کاهش یابد.BAHA Surgery Aftercare
معایب سمعک متصل به استخوان
معایب سمعک کاشت استخوانی شامل موارد زیر است:
- احتمال تحریک پوست در اطراف سمعک باها وجود دارد.
- در بعضی موارد، استخوان اطراف دستگاه رشد نمی‌کند و در نتیجه از بین می‌رود.
- تمیز کردن ناحیه نزدیک سمعک برای کودکان دشوار است.
لوازم جانبی سمعک کاشت استخوانی
بعد از جراحی سمعک باها می‌توانید از لوازم جانبی مختلفی استفاده کنید که برخی از آن‌ها جنبه کاربردی دارند و در زندگی به شما کمک خواهند کرد. تعدادی از لوازم جانبی برای شخصی‌سازی ظاهر دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرند و صرفاً جنبه تزئینی دارند. در حالی که برخی دیگر کاربردی هستند و به طور مثال می‌توانند از طریق بلوتوث به تلفن هوشمند برای برقراری تماس تلفنی متصل شوند.
تفاوت سمعک متصل به استخوان و کاشت حلزون
سمعک باها و کاشت حلزون هر دو برای درمان کم شنوایی استفاده می‌شوند. با این حال، سمعک باها برای افرادی است که کم‌شنوایی انتقالی و مختلط یا یک گوش ناشنوا دارند؛ در حالی که کاشت حلزون گوش برای موارد شدید کاهش شنوایی حسی عصبی یا آسیب گوش داخلی است.
چرا سمعک کاشت استخوانی با دکتر سعیدی؟
دکتر معصومه سعیدی یک جراح متخصص در گوش و حلق و بینی و دارای رتبه اول در آزمون ورودی بورسیه دانشگاهی است. دکتر سعیدی در طول 12 سال تجربه خود به عنوان یک جراح متخصص بیش از 5000 عمل جراحی پیچیده از جمله جراحی کاشت سمعک استخوانی باها را انجام داده است. دکتر سعیدی همچنین دوره‌های تخصصی بسیاری را در کشورهایی مانند آلمان، لهستان، کره‌جنوبی، فرانسه، پرتغال، مالزی و سایر کشورها گذرانده است. وی همچنین استادیار گوش و حلق و بینی در دانشگاه بقیه الله تهران است.