شیپور استاش کجا قرار داشته و چه عملکردی در بدن دارد؟

شیپور استاش بین گوش میانی و نازوفارنکس(قسمت بالایی گلو در پشت بینی)، قرار دارد. وظیفه اصلی شیپوراستاش، یکسان کردن فشار هوا در دو طرف پرده گوش و تخلیه مخاط از گوش میانی است.

اختلالات شایع شیپوراستاش شامل اختلال عملکرد شیپور استاش (ETD) است که می‌تواند منجر به علائمی مانند گوش درد، مشکلات شنوایی و احساس پری گوش شود. سایر مسائل عبارت‌اند از عفونت‌ها مانند عفونت گوش میانی و انسداد ناشی از آلرژی یا سرماخوردگی که به‌طور بالقوه باعث ناراحتی و اختلال در شنوایی می‌شود. در ادامه این مقاله از وبسایت دکتر سعیدی همراه ما باشید تا به عملکرد شیپوراستاش و اختلالات شایع آن بیشتر بپردازیم.

شیپور استاش کجاست؟

شیپور استاش، یک گذرگاه باریک است که گوش میانی را به نازوفارنکس(قسمت بالایی گلو در پشت بینی)، متصل می‌کند. این لوله که به نام بارتولومئو اوستاکی نامگذاری شده است که اولین بار آن را در قرن شانزدهم، توصیف کرد. شیپوراستاش نقش مهمی در حفظ سلامت و عملکرد گوش دارد و هدف اصلی آن، یکسان کردن فشار هوا در دو طرف پرده گوش است که برای شنوایی ضروری است.

شیپوراستاش معمولاً بسته است؛ اما در حین فعالیت‌هایی مانند بلعیدن، خمیازه کشیدن یا جویدن باز می‌شود و اجازه می‌دهد هوا به داخل یا خارج از گوش میانی جریان یابد. این فرآیند یکسان سازی از برآمدگی یا جمع شدن پرده گوش به‌دلیل اختلاف فشار جلوگیری می‌کند که می‌تواند باعث ناراحتی یا مشکلات شنوایی شود. علاوه‌بر تنظیم فشار، شیپوراستاش به تخلیه مخاط و سایر ترشحات از گوش میانی به گلو( جایی که بلعیده می شوند)، کمک می‌کند. این تخلیه برای جلوگیری از تجمع مایع و عفونت‌ های احتمالی در گوش میانی حیاتی است.

اختلال شیپور استاش

پاتولوز یا اختلال عملکرد شیپوراستاش (ETD)، زمانی اتفاق می‌افتد که این لوله‌ها به‌درستی باز یا بسته نمی‌شوند و منجر به علائمی مانند گوش درد، مشکلات شنوایی، احساس پری گوش، وزوز گوش و مشکلات تعادلی می‌شود. علل شایع ETD شامل آلرژی، سرماخوردگی، عفونت سینوسی و احتقان بینی است. این شرایط می‌تواند منجر به التهاب یا انسداد شیپور استاش شود.

باروتروما به‌دلیل تغییرات سریع ارتفاع یا فشار مانند هنگام پرواز یا غواصی، همچنین می‌تواند منجر به ETD شود. در برخی موارد، ناهنجاری‌های ساختاری یا تومورها ممکن است شیپور استاش را مسدود کنند. تشخیص اختلال شیپوراستاش شامل بررسی تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی ازجمله معاینه اتوسکوپی برای بررسی وجود مایع یا عفونت در گوش میانی است.

درمان بر اساس علت و شدت اختلال،از ضداحتقان‌ها و آنتی هیستامین‌ها برای موارد خفیف تا مداخلات جراحی مانند میرنگوتومی یا گشاد کردن بالون شیپوراستاش برای مشکلات شدیدتر یا مداوم. متفاوت است.

علائم گرفتگی شیپور استاش

اختلال شیپور استاش می‌تواند منجر به علائم مختلفی شود که بر گوش و تعادل کلی تأثیر می‌گذارد. هر یک از این علائم می‌تواند از نظر شدت متفاوت باشد و ممکن است در طول زمان تغییر کند. در ادامه، این علائم به‌صورت کلی توضیح داده شده است:

•  پری و فشار گوش؛ یکی از اولین و شایع‌ترین علائم ETD، احساس پری یا فشار در گوش است. این حس مشابه چیزی است که ممکن است فرد در طول تغییرات ارتفاع، مانند هواپیما یا هنگام رانندگی از میان کوه‌ها تجربه کند.
• مشکلات شنوایی؛ افراد مبتلا به ETD اغلب دچار خفه شنوایی یا کاهش شنوایی می‌شوند. این به این دلیل اتفاق می‌افتد که انسداد شیپوراستاش مانع از انتقال صحیح امواج صوتی به گوش داخلی می‌شود.
• گوش درد؛ درد یا ناراحتی در گوش، یکی دیگر از علائم شایع است. هوا یا مایع محبوس شده در گوش میانی می‌تواند باعث ناراحتی قابل توجهی شود که ممکن است در طول فعالیت‌هایی مانند بلعیدن یا خمیازه کشیدن تشدید شود.
• وزوز گوش؛ وزوز گوش یا صدای زنگ در گوش نیز می‌تواند از علائم ETD باشد. فشار غیرعادی و تجمع مایع می‌تواند منجر به زنگ زدن مداوم یا متناوب، وزوز یا صداهای دیگر در گوش شود.
• مشکلات تعادل و سرگیجه؛ شیپوراستاش با تنظیم فشار هوا در گوش میانی، در حفظ تعادل نقش دارد. اختلال عملکرد شیپور استاش می‌تواند منجر به سرگیجه یا احساس عدم تعادل عمومی شود.
• عفونت گوش؛ ETD مزمن می‌تواند منجر به تجمع مایع در گوش میانی شود و خطر عفونت گوش را افزایش دهد. علائم عفونت گوش شامل درد شدیدتر، ترشح از گوش و گاهی تب است.

علت‌های شایع اختلالات شیپور استاش

اختلالات شیپوراستاش می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که هر کدام به اختلال در این بخش مهم گوش میانی که مسئول حفظ فشار و تخلیه مایعات است، کمک می‌کند. درک این علل برای تشخیص و درمان مناسب ضروری است.

مشکلات ساختاری و آناتومیک شیپوراستاش

ساختار خود شیپوراستاش می‌تواند افراد را مستعد اختلالات کند. به‌عنوان مثال یک لوله به‌طور طبیعی باریک یا شکل غیرطبیعی می‌تواند مانع از تهویه و زهکشی مناسب شود. ناهنجاری‌های ساختاری ممکن است مادرزادی باشند یا به مرور زمان به‌دلیل آسیب یا التهاب مزمن ایجاد شوند. به همین دلیل در مواردی که شیپوراستاش به درستی عمل نمی کند؛ قرار دادن لوله تهویه گوش در یکسان شدن فشار گوش و کاهش علائم نقش بسیار موثری دارد.

عفونت‌ شیپور استاش

عفونت‌های حاد مانند عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی (سرماخوردگی معمولی)، عفونت‌های سینوسی یا عفونت‌های گوش میانی، اغلب منجر به اختلال عملکرد شیپوراستاش می‌شود. عفونت‌ها باعث التهاب و تورم غشاهای مخاطی پوشاننده لوله می‌شوند و عملکرد طبیعی آن را مختل می‌کنند. عفونت‌های مزمن همچنین می‌توانند باعث آسیب طولانی‌مدت به شیپور استاش شوند و اختلال عملکرد را تشدید کنند.

آلرژی و حساسیت ها

واکنش‌های آلرژیک می‌تواند باعث التهاب در سراسر سیستم تنفسی ازجمله شیپوراستاش شود. تورم پوشش لوله به‌دلیل آلرژی می‌تواند توانایی آن را در برابر کردن فشار بین گوش میانی و جو مختل کند و در نتیجه علائمی مانند پری گوش یا احساس ترکیدن ایجاد کند.

عوامل محیطی

تغییرات ارتفاع مانند سفر هوایی یا غواصی می‌تواند به‌طور موقت بر عملکرد شیپور استاش تأثیر بگذارد. تغییرات سریع فشار می‌تواند به باروتروما منجر شود، جایی که اختلاف فشار بین گوش میانی و محیط، باعث ناراحتی یا آسیب به پرده گوش یا بافت‌های اطراف می‌شود.

بیماری های مزمن زمینه ای

شرایطی مانند بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) یا رینوسینوزیت مزمن، می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر عملکرد شیپوراستاش تأثیر بگذارد. به‌عنوان مثال، GERD ممکن است باعث برگشت اسیدهای معده به گلو شود که منجر به التهاب می‌شود که می‌تواند تا دهانه شیپور استاش گسترش یابد. سینوزیت مزمن می‌تواند منجر به احتقان و التهاب دائمی بینی شود که بر کل دستگاه تنفسی فوقانی ازجمله شیپوراستاش تأثیر می‌گذارد.

عوامل رفتاری مخرب شیپوراستاش

استعمال دخانیات و قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند با تحریک غشاهای مخاطی و آسیب رساندن به توانایی بدن در مبارزه با عفونت‌ها، اختلال عملکرد شیپور استاش را تشدید کند. علاوه‌بر این، رفتارهایی مانند شنا کردن مکرر یا غواصی بدون محافظ گوش می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های ناشی از آب یا ضربه به شیپوراستاش را افزایش دهد.

تست شیپوراستاش

تشخیص اختلالات شیپور استاش معمولاً شامل یک سری آزمایشات با هدف ارزیابی عملکرد و یکپارچگی شیپوراستاش است که برای یکسان کردن فشار بین گوش میانی و محیط بیرون بسیار مهم است. این تست‌ها شامل:

1.  شنوایی سنجی و تمپانومتری؛ تست‌های شنوایی سنجی، توانایی شنوایی را ارزیابی می‌کنند که برای تشخیص هرگونه کم‌شنوایی رسانایی مرتبط با اختلال عملکرد شیپور استاش بسیار مهم است. تمپانومتری فشار گوش میانی و تحرک پرده گوش را ارزیابی می‌کند و بینش‌هایی را در مورد عملکرد شیپور استاش ارائه می‌دهد.
2.  تست‌ های عملکردی شیپور استاش؛ این تست‌های تخصصی به‌طور مستقیم عملکرد شیپور استاش را ارزیابی می‌کنند. یکی از روش‌های رایج تست شیپور استاش (ETD) است که در آن، تغییرات فشار در گوش در پاسخ به بلع یا خمیازه اندازه‌گیری می‌شود. روش دیگر شامل، تزریق هوا به داخل کانال گوش و نظارت بر تغییرات فشار است که به ادیومتری امپدانس، معروف است.
3.  مطالعات تصویربرداری؛ در موارد پیچیده یا برای رد ناهنجاری‌های ساختاری، مطالعات تصویربرداری مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)، ممکن است انجام شود.Eustachian Tube Test

اختلال شیپور استاش در کودکان

اختلال شیپوراستاش در کودکان، چالش‌های قابل توجهی را ایجاد می‌کند و نسبتاً شایع است. شیپور استاش که مسئول یکسان کردن فشار در گوش میانی و تخلیه مایعات است، ممکن است به‌دلیل عوامل مختلف دچار اختلال شود. در کودکان، ETD اغلب ناشی از عفونت‌هایی مانند سرماخوردگی یا آلرژی است که باعث التهاب و تورم می‌شود که لوله را مسدود می‌کند. این انسداد می‌تواند منجر به علائمی مانند گوش درد، احساس پری گوش، خفه شدن شنوایی و گاهی اوقات مشکلات تعادل شود.

کودکان مبتلا به ETD ممکن است عفونت‌های مکرر گوش را تجربه کنند؛ زیرا مایع راکد در گوش میانی به بستری برای رشد باکتری‌ها تبدیل می‌شود. درمان اختلالات شیپوراستاش در کودکان معمولاً با مدیریت علل زمینه‌ای آغاز می‌شود.

اسپری‌های بینی، ضداحتقان‌ها و آنتی‌هیستامین‌ها، اغلب برای کاهش التهاب و احتقان استفاده می‌شود و در نتیجه عملکرد شیپور استاش را بهبود می‌بخشد. تشخیص و مدیریت زودهنگام برای جلوگیری از عوارضی مانند کاهش شنوایی یا تاخیر در گفتار که می‌تواند ناشی از اختلال مزمن شیپوراستاش در کودکان باشد، بسیار مهم است.

اختلال عملکرد شیپور استاش در بارداری

اختلال عملکرد شیپوراستاش در دوران بارداری، می‌تواند چالش‌هایی را برای مادران باردار ایجاد کند. تغییراتهورمونی و افزایش حجم خون در دوران بارداری می‌تواند بر عملکرد شیپور استاش تأثیر بگذارد و منجر به علائمی مانند پری گوش، احساس ترکیدن و مشکلات خفیف شنوایی شود. شیوع دقیق ETD در دوران بارداری به‌خوبی مستند نشده است؛ اما اعتقاد بر این است که به‌دلیل تغییرات فیزیولوژیکی که زنان تجربه می‌کنند، نسبتاً شایع است. این تغییرات می‌تواند باعث تورم مخاط و اختلال در باز شدن شیپوراستاش شود و علائم را تشدید کند.

علاوه‌بر این، زنان باردار ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی باشند که می‌تواند بر علائم ETD تأثیر بگذارد. مدیریت ETD در دوران بارداری، معمولاً شامل اقدامات محافظه کارانه مانند اسپری‌های نمکی بینی، هیدراته ماندن و تمرین تکنیک‌هایی برای یکسان کردن فشار گوش (مانند خمیازه کشیدن یا جویدن آدامس) است. با این حال، برای زنان باردار که علائم شدید یا مداوم را تجربه می‌کنند، بسیار مهم است که با یک پزشک متخصص گوش مشورت کنند.

درمان شیپور استاش

هدف از درمان شیپور استاش، کاهش علائم و بازگرداندن عملکرد طبیعی است. در ادامه به‌طور کامل به درمان اختلال شیپور استاش پرداخته‌ایم.

مدیریت دارویی اختلال شیپوراستاش

•  ضد احتقان بینی: اینها می‌توانند احتقان بینی و تورم اطراف دهانه شیپور استاش را کاهش دهند و جریان هوا و یکسان سازی فشار را بهبود بخشند.
•  آنتی‌هیستامین‌ها: زمانی مفید است که آلرژی به اختلال عملکرد شیپور استاش کمک کند.
•  اسپری‌های بینی استروئیدی: التهاب مجاری بینی و شیپوراستاش را کاهش می‌دهد.
•  آنتی‌بیوتیک‌ها: اگر عفونت باکتریایی زمینه‌ای وجود داشته باشد.

مداخلات غیرجراحی درمان شیپور استاش

•  اتساع با بالون: یک روش کم تهاجمی است که در آن بالون در شیپوراستاش باد می‌شود تا آن را گشاد کرده و تهویه را بهبود بخشد.
•  میرنگوتومی: برش کوچک در پرده گوش، برای کاهش فشار و اجازه تخلیه مایع از گوش میانی.
•  لوله‌های تیمپانوستومی: لوله‌های کوچکی که برای تهویه و زهکشی طولانی مدت در پرده گوش قرار می‌گیرند.

گزینه‌های جراحی برای درمان شیپور استاش

•  جراحی شیپور استاش: هدف از روش‌های جراحی مختلف، بهبود عملکرد شیپور استاش مانند روش‌های لیزری یا پیوند غضروف است.
•  آدنوئیدکتومی: برداشتن آدنوئیدها به‌ویژه در کودکان، گاهی اوقات می‌تواند اختلال عملکرد شیپوراستاش مربوط به بزرگ شدن آدنوئیدهای مسدود کننده لوله را برطرف کند.

درمان گرفتگی گوش در خانه

•  آدامس جویدن یا خمیازه کشیدن: با باز کردن شیپور استاش به یکسان شدن فشار کمک می‌کند.Home Remedies for Clogged ET
•  تمرینات بلع: برای کمک به باز شدن لوله‌ها و تسهیل یکسان سازی فشار.
•  اجتناب از دود تنباکو و آلرژن‌ها: که می‌تواند علائم را تشدید کند.

همه چیز درباره شیپور استاش و عملکرد آن

پیگیری منظم با متخصص گوش و حلق و بینی برای نظارت بر پیشرفت، تنظیم درمان‌ها و اطمینان از اینکه هرگونه شرایط زمینه‌ای که در اختلال عملکرد شیپور استاش به اندازه کافی مدیریت می‌شود، بسیار مهم است. برنامه‌های درمانی فردی به‌شدت و علل زمینه‌ای اختلال، با هدف تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی توجه می‌کنند.

دکتر معصومه سعیدی، متخصص گوش و حلق و بینی و قاعده جمجمه است که در تهران فعالیت می‌کنند. ایشان سابقه طولانی در درمان اختلالات گوش ازجمله کاشت حلزون، تمپانوپلاستی، استاپدکتومی، برداشتن تومورهای گوش، درمان عصب صورت و غیره دارند. اگر با بیماری‌های گوش ازجمله اختلالات شیپور استاش درگیر هستید، می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ایشان مشورت کنید.

شماره تماس: 02188663994
آدرس مطب: تهران، میدان ونک، خیابان شهید صانعی، پلاک 29، ساختمان پزشکان نگین، طبقه سوم، واحد 8

سوالات متداول در رابطه با شیپوراستاش

شیپور استاش چیست؟

شیپوراستاش، لوله باریکی است که گوش میانی را به پشت بینی و بالای گلو متصل می‌کند.

کارکرد شیپور استاش چیست؟

به یکسان شدن فشار بین گوش میانی و جو کمک می‌کند و مایعات را از گوش میانی، تخلیه می‌کند.

علائم اختلال عملکرد شیپور استاش چیست؟

علائم می‌تواند شامل درد گوش، احساس پری یا فشار در گوش، خفه شنوایی و گاهی اوقات سرگیجه باشد.

اختلال عملکرد شیپور استاش چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص اغلب شامل شرح حال پزشکی و معاینه توسط یک متخصص گوش است. آزمایشاتی مانند تست شیپور استاش، تمپانومتری یا آندوسکوپی نیز، ممکن است برای ارزیابی عملکرد شیپور استاش استفاده شود.

رایج ترین روش درمان‌ شیپور استاش چیست؟

درمان‌ها ممکن است شامل ضداحتقان‌ها یا اسپری‌های بینی برای کاهش احتقان، آنتی‌هیستامین‌ها برای آلرژی و گاهی اوقات جراحی در موارد شدید باشد.