عمل سپتوپلاستی

سپتوپلاستی یک عمل جراحی برای اصلاح انحراف تیغه بینی است. در سپتوپلاستی جراح تیغه را صاف کرده که در نتیجه آن، جریان هوا از طریق بینی به راحتی عبور می‌کند و عمل دم و بازدم به درستی انجام می‌شود. سپتوم یا تیغه بینی، دیواره ای استخوانی-غضروفی است که میان دو سوراخ بینی قرار دارد. وقتی تیغه بینی به یک طرف منحرف شود؛ منجر به انحراف تیغه بینی و درنتیجه ایجاد مشکلات تنفسی می‌شود.

برخی از افراد با انحراف تیغه بینی متولد می‌شوند؛ اما این انحراف می‌تواند ناشی از آسیب به بینی نیز باشد. اکثر افراد دچار انحراف تیغه بینی، یک مجرای بینی بسیار کوچکتر از دیگری دارند که این امر می‌تواند باعث دشواری در تنفس شود. علائم دیگر انحراف تیغه بینی ممکن است شامل خونریزی مکرر از بینی و درد صورت باشد. در نهایت جراحی تنها راه برای رفع انحراف تیغه بینی است که هزینه عمل در سال ۱۴۰۳ از ۲۰ میلیون تومان شروع و بسته به عواملی که در ادامه گفته می شود می تواند متغیر باشد.

عمل سپتوپلاستی چیست؟

انجام جراحی سپتوپلاستی یا عمل انحراف بینی، بسته به سختی شرایط از 30 تا 90 دقیقه به طول می‌انجامد. بر اساس تشخیص پزشک برای انجام سپتوپلاستی تحت بیهوشی موضعی یا عمومی قرار خواهید گرفت. به طور معمول جراح در یک طرف بینی شما یک برش ایجاد می‌کند تا به تیغه بینی دسترسی پیدا کند. سپس  غشای مخاطی را که پوشش محافظ تیغه بینی است، بالا می برد.

در مرحله بعد تیغه انحرافی به جای مناسب منتقل می‌شود و هرگونه مانعی مانند استخوان یا غضروف اضافی برداشته می‌شود. آخرین مرحله بازگرداندن غشای مخاطی سر جای خود است. برای نگه داشتن تیغه و غشا ممکن است به بخیه نیاز شود. با این حال،گاهی اوقات قرار دادن تامپون در بینی برای نگه داشتن آن‌ها کافی است.

چه کسی واجد شرایط سپتوپلاستی است؟

برای جراحی سپتوپلاستی فرد باید بالای 15 سال باشد و علائم زیر را داشته باشد:

• مشکلات تنفسی
• خرناس
• سینوزیت مزمن
• خون دماغ
• درد صورت
• خشکی دهان Septoplasty Candidate Patients

جالب است بدانید که  عمل سپتوپلاستی یا همان عمل انحراف بینی از جمله شایعترین جراحی های انجام شده در آمریکا و اروپا بوده به طوریکه سالیانه به ترتیب ۲۶۰۰۰۰ جراحی انحراف تیغه بینی در آمریکا و نزدیک ۲۲۰۰۰ عمل در انگلستان انجام می شود که با موفقیت بالا و ۸۰ درصدی همراه می باشد. با این وجود، رضایت بعد از عمل بیماران متفاوت بوده؛ به طوریکه طبق نظرسنجی های انجام شده فقط نیمی از بیماران از نتایج پس از جراحی خود رضایت داشته اند.

آمادگی پیش از عمل سپتوپلاستی

پزشک ممکن است از شما بخواهد که مصرف برخی داروها را دو هفته قبل از جراحی متوقف کنید که این داروها اغلب شامل آسپرین (بوفرین)، ایبوپروفن (Advil) و سایر داروهای رقیق‌کننده خون می‌شود. این کار به منظور کاهش خطر خونریزی بیش از حد در حین و بعد از عمل است. اگر به برخی از داروها حساسیت دارید یا سابقه مشکلات خونریزی دارید؛ حتما به پزشک خود بگویید.

در بعضی موارد عمل انحراف بینی، تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. با این حال در اکثر مواقع افراد تحت بیهوشی عمومی عمل می‌شوند. اگر قرار است تحت بیهوشی عمومی سپتوپلاستی انجام شود؛ از خوردن و آشامیدن در شب قبل از عمل خودداری کنید. به این ترتیب چنانچه در حین جراحی به خاطر بیهوشی دچار تهوع شدید، در صورت خالی بودن معده از استفراغ و خفگی جلوگیری می‌شود.

پزشک ممکن است قبل از عمل از بینی شما عکس بگیرد. مقایسه عکس‌های قبل و بعد از عمل می‌تواند به شما کمک کند تا ببینید که بینی شما چگونه تغییر کرده است. در روز عمل داشتن همراه ضروری است زیرا بعد از عمل، تاثیرات داروی بیهوشی ممکن است باعث خواب‌آلودگی شما شود، در نتیجه باید کسی باشد که شما را تا منزل همراهی کند زیرا خودتان نباید رانندگی کنید.

عوارض عمل انحراف بینی

اگرچه سپتوپلاستی یک روش بسیار کم خطر است؛ اما افراد باید از عوارض احتمالی آن آگاه باشند و در صورت بروز مشکل به پزشک خود مراجعه کنند. خطرات سپتوپلاستی عبارتند از:

• خونریزی؛ مقدار کمی خونریزی در جراحی بینی معمول است و افراد به طور کلی آن را تحمل می‌کنند. با این حال در موارد نادر، احتمال خونریزی بیش از حد وجود دارد. در این شرایط ممکن است جراح مجبور به متوقف کردن جراحی شود.
• عفونت؛ از آنجایی که محیط بینی استریل نیست ممکن است بعد از عمل انحراف بینی عفونت ایجاد شود.
• سندرم شوک سمی؛ این یک عفونت بسیار نادر و کشنده است که نیاز به درمان فوری دارد. پس از جراحی، افراد مراقب بیمار باید تغییرات فشار خون یا ضربان قلب، تب، تغییر رنگ یا علائم غیرمعمول دیگر را زیر نظر داشته باشند تا در صورت وقوع سریعاً اقدام کنند.
• بی‌حسی دندان و بینی؛ برخی از اعصاب منتهی به لثه، دندان‌های جلویی و فک بالا از بینی عبور می‌کنند. جراحی انحراف بینی احتمال صدمه دیدن این اعصاب و بی‌حسی مداوم را افزایش می‌دهد. با این وجود، بی‌حسی معمولاً بعد از چند ماه برطرف می‌شود.
• سوراخ شدن تیغه بینی؛ بعضی اوقات در حین جراحی یا بعد از آن، ممکن است یک سوراخ کوچک در تیغه بینی ایجاد شود. اگر سوراخ شدن منجر به خونریزی یا سایر عوارض مشابه شود؛ فرد به احتمال زیاد نیاز به جراحی مجدد خواهد داشت.
• نشت مایع نخاعی؛ گرچه این امر بسیار نادر است اما عمل انحراف بینی می‌تواند منجر به نشت مایع نخاعی و فراهم شدن بستر برای عفونت شود.
• از بین نرفتن علائم پیشین؛ اگرچه اکثریت افراد بهبود قابل توجهی در علائم انسداد بینی خود گزارش می‌دهند اما همچنان ممکن است علائم با جراحی از بین نروند.

در موارد نادر، افراد ممکن است بعد از عمل انحراف بینی، تغییر در حس چشایی یا بویایی، درد مداوم صورت، تغییرات صدا، نقص بینایی، یا تورم و کبودی در اطراف چشم را تجربه کنند.

مراقبت های بعد از عمل انحراف بینی

حدود 85 درصد افراد پس از جراحی انحراف بینی، برطرف شدن انسداد بینی خود را تجربه می‌کنند. معمولاً افراد پس از جراحی برای چندین ساعت احساس خواب‌آلودگی می‌کنند. برخی به دلیل بیهوشی دچار تهوع می‌شوند و هم‌چنین ممکن است پس از عمل احساس درد کنند. افراد باید هرگونه عوارض جانبی را به پرستار گزارش دهند تا در صورت نیاز، داروهایی برای تسکین علائم تجویز شود.

 احتمالاً هر دو سوراخ بینی با تامپون و پنبه پر خواهند شد، بنابراین فرد پس از اتمام عمل باید از طریق دهان نفس بکشد. قرار دادن تامپون در بینی برای جلوگیری از هرگونه خونریزی بلافاصله پس از جراحی استفاده می‌شود و پیش از ترخیص از بیمارستان، پرستار تامپون بینی را برمی‌دارد.

برای کاهش احتمال خونریزی و تورم، احتمالاً پزشک از شما بخواهد که موارد زیر را برای چندین هفته پس از جراحی انجام دهید. بسته به نوع جراحی، انجام همه این موارد ممکن است ضروری نباشد:

• هنگام خواب سر خود را نسبت به بدن بالاتر نگه دارید.
• چندین هفته از فین کردن خودداری کنید.
• لباسی بپوشید که از جلو باز و بسته شود. از پوشیدن لباس‌هایی مانند پیراهن یا ژاکت که باید از سر به تن کنید خودداری کنید.
• تا پنج هفته از انجام فعالیت‌هایی مانند ورزش‌های ایروبیک و دویدن خودداری کنید زیرا این فعالیت‌ها می‌توانند باعث خونریزی بینی شوند.

تفاوت رینوپلاستی با سپتورینوپلاستی 

به طور کلی رینوپلاستی و سپتورینوپلاستی دو نوع جراحی بینی هستند که به طور مشابهی، بهبود ظاهر و عملکرد بینی را هدف دارند اما تفاوت‌هایی نیز دارند که در ادامه به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم.

محدوده تغییرات

• • رینوپلاستی: این جراحی برای تغییر شکل کلی بینی استفاده می‌شود و می‌تواند شامل تغییر شکل نوک، پل، انحراف تیغه بینی و حتی اصلاح مشکلات تنفسی باشد.
  • سپتورینوپلاستی: این جراحی برای اصلاح انحراف تیغه بینی و بهبود مشکلات تنفسی مرتبط با سپتوم استفاده می‌شود و تمرکز اصلی بر روی عملکرد بینی است.

هدف اصلی

• • رینوپلاستی: هدف اصلی رینوپلاستی بهبود ظاهر بینی است.
  • سپتورینوپلاستی: هدف اصلی سپتورینوپلاستی بهبود عملکرد بینی است اما ممکن است همراه با بهبود ظاهر نیز باشد.

مدت زمان بهبودی

• • رینوپلاستی: بهبودی معمولاً چند هفته طول می‌کشد و نتایج جراحی بینی اغلب طولانی مدت است.
  • سپتورینوپلاستی: بهبودی نیاز به مدت زمان کمتری دارد و معمولاً در عرض چند هفته بهبود می‌یابد.

بهترین راه این است که با پزشک مشورت کنید تا به شما راهنمایی دقیق‌تری در مورد نیازهای شما بدهد. همچنین برای نتایج دائمی باید تمامی دستورالعمل‌های پزشک را انجام دهید.

سوالات متداول در مورد جراحی سپتوپلاستی

آیا امکان انجام سپتوپلاستی و راینوپلاستی به طور همزمان وجود دارد؟

بله؛ همزمان می‌توان در یک عمل جراحی انحراف تیغه بینی را اصلاح و تغییرات دیگر را برای بهبود ظاهر بینی انجام داد. هنگامی که سپتوپلاستی و راینوپلاستی در یک عمل جراحی انجام می‌شود، آن را سپتوراینوپلاستی می‌نامند.

آیا عمل انحراف بینی باعث تغییر صدا می‌شود؟

افرادی که تحت عمل جراحی سپتوپلاستی قرار می‌گیرند؛ پس از عمل متوجه واضح‌تر شدن صداهای خیشومی می‌شوند چرا که پس از عمل، هنگام تنفس حجم هوایی که از بینی شما عبور می‌کند افزایش می‌یابد.

آیا سپتوپلاستی می‌تواند قوز بینی را برطرف کند؟

قوز بینی ممکن است در اثر آسیب یا نقص مادرزادی باشد. در بسیاری از موارد، قوز بینی نتیجه انحراف تیغه بینی است. بنابراین با یک عمل جراحی سپتوپلاستی می‌توان قوز بینی را برطرف کرد اما در هر حال درصورت وجود قوز بینی می‌توان با اصلاح استخوان بینی قوز بینی را نیز برطرف کرد.

آیا عمل انحراف بینی تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد؟

اگر سپتوپلاستی فقط برای رفع مشکلات پزشکی و سلامتی انجام شود توسط شرکت بیمه پوشش داده می‌شود اما اگر صرفاً برای بهبود ظاهر بینی باشد؛ خیر، زیرا بیمه جراحی‌های زیبایی را پوشش نمی‌دهد. برای اطلاعات کامل بهتر است از بیمه خود سوال کنید.