گرفتگی گوش | دلایل کیپ شدن گوش و روش های درمان آن

هرآنچه موجب تحریک شیپور استاش شود، منجر به گرفتگی و کیپ شدن گوش می‌شود. هرچند امکان دارد عوامل دیگری نیز در بروز این عارضه نقش ایفا کنند. خوشبختانه برای این بیماری درمان خانگی نیز وجود دارد اما باید در نظر داشته باشید که افراد بدون دانستن بیماری و تشخیص پزشک نمی‌بایست دست به انجام درمان‌های خانگی بزنند. در این مقاله قصد داریم شما را بیشتر با این عارضه و دلایل آن آشنا کنیم، پس با ما همراه باشید.

دلایل کیپ شدن گوش

هرآنچه شیپور استاش (Eustachian tube) را تحریک، ملتهب یا تنگ کند؛ در نهایت باعث ایجاد مشکل در آن می‌شود. در بیشتر موارد التهاب منجر به تورم پوشش لوله استاش شده که می‌تواند باعث باریک شدن مجرا شود. در موارد نادر، شیپور استاش ممکن است رشد یا شکل غیرطبیعی داشته باشد. دلایلی هم وجود دارد که به شیپور استاش مرتبط نمی‌باشد. به‌عنوان‌مثال جرم گوش، گوش شناگر (swimmer’s ear) یا کم‌شنوایی واقعی، می‌تواند باعث شود گوش‌های شما بسته شده باشد.

عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی از جمله Covid-19

انواع مختلف عفونت‌های تنفسی فوقانی از جمله ویروس‌های تنفسی رایج و COVID-19، می‌توانند باعث التهاب بینی و سینوس شوند. این تورم پوشش مجاری هوایی فوقانی امکان دارد منجر به تورم و باریک شدن لوله‌های استاش شود. التهاب می‌تواند بر نحوه باز و بسته‌شدن شیپورهای استاش تأثیر بگذارد. به همین دلیل است که افراد مبتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی نیز ممکن است موارد ذیل را تجربه کنند:

•  فشار گوش
•  پری گوش
•  صداهای خفه شده
•  گوش‌درد

رینیت آلرژیک (Allergic rhinitis)

آلرژی‌های فصلی (و حساسیت به سایر محرک‌ها)، یکی دیگر از علل شایع احتقان بینی و سینوس‌ها هستند. افراد مبتلا به آلرژی بینی، تورم طولانی‌مدت راه‌های هوایی فوقانی از جمله در سینوس‌های خود دارند. این امر منجر به مشکلات کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت شیپور استاش شود.

اوتیت مدیا (عفونت گوش میانی)

مایعات از گلو یا سینوس‌ها می‌توانند به سمت شیپور استاش حرکت کرده و در همان محل گیر کنند. این عارضه می‌تواند باعث عفونت گوش میانی (اوتیت میانی) شود. اوتیت میانی در کودکان خردسال بسیار شایع بوده و لازم به ذکر است که تورم ناشی از آلرژی‌ها و ویروس‌ها احتمال بروز اوتیت میانی را بیشتر می‌کند. مایع در گوش نیز می‌تواند پس از رفع عفونت جمع شود. درهرصورت وقتی گوش میانی پر از مایع است؛ می‌تواند منجر به احساس گرفتگی شود.

سینوزیت (Sinusitis)

وقتی مایع در سینوس‌ها جمع می‌شود، باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها در آنجا رشد می‌کنند. این امر باعث تورم شده و از عبور طبیعی هوا و مایع از سیستم ممانعت می‌کند. هنگامی که عفونت و تورم به شیپور استاش گسترش می‌یابد؛ گوش‌های شما ممکن است مسدود شده باشند.

اختلال عملکرد شیپور استاش

گاهی اوقات مشکل از خود شیپور استاش است. اختلال عملکرد شیپور استاش (ETD)، زمانی رخ می‌دهد که شیپور استاش آن‌طور که باید باز و بسته نمی‌شود. معمولاً اختلال شیپور استاش به این دلیل اتفاق می‌افتد که شیپور استاش خیلی باریک است. این اختلال باعث می‌شود فشار هوای داخل گوش میانی نتواند با فشار هوای بیرون برابر شود. این اختلال می‌تواند
منجر به علائم ذیل شود:

•  احساس پر بودن گوش
• صدای کوبیدن در گوش
• ازدست‌دادن شنوایی
• صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
• گوش‌درد
• سرگیجه
• اوتوفونی (Autophony؛ زمانی که صدای خودت برای شما بلندتر به نظر می‌رسد.)

بارداری و سایر حالات هورمونی

سطوح بالای هورمون استروژن می‌تواند باعث تورم شیپور استاش شود. این امر در بارداری رایج است اما احتمال دارد با برخی از قرص‌های ضدبارداری نیز اتفاق بیفتد. این تورم همچنین ممکن است یکی از عوارض جانبی برخی از درمان‌های مسدودکننده هورمون پروستات باشد.

ارتفاع بالا از علل رایج کیپ شدن گوش

تغییرات ارتفاع مانند سفر هوایی یا غواصی می‌تواند باعث گرفتگی گوش شود. این امر به‌ویژه در مورد افرادی که مشکلات زمینه‌ای شیپور استاش دارند، بسیار شایع است.

این اتفاق به دلیل تغییر فشار سریع تغییر رخ ‌داده و گوش‌ها قادر نیستند به این سرعت خود را با فشار هوای بیرون تطبیق دهند.

اوتیت خارجی (گوش شناگر)

گوش شناگر (اوتیت خارجی)، عفونت مجرای گوش خارجی به شمار می‌رود. این عارضه باعث التهاب و تورم در بخشی از کانال گوش می‌شود که با چراغ‌قوه کاملاً قابل‌مشاهده است. همان‌طور که از نامش پیداست؛ گوش شناگر اغلب بعد از شنا، دوش‌گرفتن یا انجام ورزش‌های آبی ایجاد می‌شود. آب در گوش خارجی می‌تواند پوست را تحریک کرده و اجازه می‌دهد باکتری‌ها یا قارچ‌ها در کانال گوش خارجی رشد کنند. علاوه بر دردناک بودن و تورم مجرای گوش، در صورت بروز ممکن است احساس گرفتگی نیز ایجاد شود.

جرم گوش از علل گرفتگی گوش

مقداری جرم گوش (Ear wax)، طبیعی و سالم است اما زمانی که جرم گوش بیش از حد در گوش خارجی جمع شود؛ امکان دارد گوش تحت‌تأثیر قرار گرفته یا مسدود شود. جرم می‌تواند باعث گرفتگی شنوایی و احساس پر بودن گوش شود. سفت‌شدن جرم گوش (Ear impaction) تا 5 درصد از بزرگسالان سالم و بیش از نیمی از افراد مسن در خانه‌های سالمندان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

ممکن است بتوانید به طور ایمن جرم گوش را در خانه با قطره‌های گوش پاک کنید. اگرچه راه‌حل بسیار آسانی است اما باید بدانید که استفاده از گوش‌پاک‌کن (Q-tips) برای تمیزکردن گوش منجر آسیب رساندن به پرده یا مجرای گوش می‌شود. آنها همچنین قادر هستند تا جرم گوش را بیشتر به سمت داخل فشار دهند. ارائه‌دهنده مراقبت‌های اولیه شما می‌تواند به‌راحتی تجمع جرم گوش را بررسی و درمان کند.

اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMD)

اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMD)، بر عضلات و مفاصل فک تأثیر می‌گذارد. اغلب مسبب آن، دندان‌قروچه است. درحالیکه درد عادی یا درد ضربان‌دار در فک شایع‌ترین علائم است؛ افراد مبتلا به TMD نیز می‌توانند پربودن گوش را نیز احساس کنند. انواع مختلفی از درمان‌ها برای کمک به مدیریت اختلال مفصل گیجگاهی موجود است.

کم‌شنوایی از دلایل کیپ شدن گوش

پر بودن گوش یا احساس سفتی (Stuffiness)، از علائم کم‌شنوایی واقعی بوده که به آن کم‌شنوایی حسی عصبی نیز می‌گویند. این نوع عارضه در اثر آسیب به قسمت‌های داخلی گوش یا عصب شنوایی ایجاد می‌شود. چنین عارضه‌ای معمولاً با افزایش سن به‌تدریج بروز می‌کند اما ممکن است در افراد جوان‌تر نیز رخ دهد. کاهش شنوایی که به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد می‌تواند یکی از نشانه‌های یک مشکل بزرگ‌تر باشد. علل این بیماری عبارت‌اند از:

•  برخی از عفونت‌های ویروسی
•  قرارگرفتن در معرض صداهای ناگهانی و بلند
•  جراحت سر
•  بیماری خودایمنی گوش داخلی
•  بیماری منیر (Meniere’s disease)
• سکته Why Ears Feel Plugged

گرفتگی گوش در هواپیما

باتوجه‌به تغییرات فشار هواپیما امکان دارد گوش‌ها گرفته یا دردناک ‌شوند. اقدامات زیر ممکن است به بهبودی این عارضه کمک کند.

1.  مانور والسالوا (Valsalva maneuver): این مانور می‌تواند به تنظیم مجدد فشار در گوش کمک کند. برای انجام این مانور فرد باید نفس عمیقی بکشد و سوراخ‌های بینی و دهان خود را ببندد و سعی کند در برابر سوراخ‌های بینی که فشرده شده، عمل بازدم را انجام دهد. برای اینکه این تکنیک عمل کند لازم نیست نفس بیش از حد عمیق باشد.
2.  تکنیک‌های غیرفعال: این تکنیک‌ها به طور غیرفعال به باز کردن شیپور استاش که در گوش هستند کمک کرده و احساس پر بودن یا گرفتگی را کاهش می‌دهند. نمونه‌هایی از جمله تکنیک‌های غیرفعال می‌توان به آب آشامیدنی، آدامس، خمیازه، بلع مکرر و گوش‌گیر اشاره کرد.
3.  گوش‌گیرها: برخی از گوش‌گیرها برای کسانی که گرفتگی را در طول پرواز تجربه می‌کنند به فروش می‌رسد. این دستگاه‌ها دارای فیلترهای ویژه‌ای هستند که برای افزایش جریان هوا و یکسان‌سازی فشار در گوش طراحی شده‌اند. درحالی‌که شواهد علمی قابل‌توجهی وجود ندارد که نشان دهد آنها مؤثر هستند؛ گزارش‌های میدانی حاکی از مفیدبودن آن‌ها است.
4.  ضد احتقان (Decongestants): مصرف یک ضد احتقان پیش از پرواز ممکن است به کاهش تورم غشاهای مخاطی که می‌تواند منجر به واردآمدن فشار بیشتری بر گوش شود کمک کند.

درمان جرم اضافی گوش

گوش‌ها به طور طبیعی جرم تولید می‌کنند. حرکات طبیعی بدن مانند جویدن و صحبت‌کردن معمولاً به هدایت جرم گوش به خارج از مجرای گوش کمک می‌کند. گاهی اوقات فرد جرم گوش اضافی تولید می‌کند. در این مورد برخی از درمان‌های خانگی عبارت‌اند از:

•  نرم کردن جرم؛ جرم گوش ممکن است خیلی سفت و فشرده باشد که به طور طبیعی از مجرای گوش خارج شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد چند قطره از مایعات خاص مانند روغن بچه، گلیسیرین، یا روغن معدنی می‌تواند کمک کند. استفاده از 2 تا 3 قطره در گوش ممکن است به نرم شدن جرم موجود کمک کرده و راه خروج آن را هموارتر کند.

درمان گوش شناگر

تمیز و خشک نگه‌داشتن گوش به کاهش احساس گرفتگی گوش شناگر و عفونت مجرا کمک کند. یک فرد می تواند از تعدادی موارد برای خشک‌کردن پرده گوش و جلوگیری از عفونت استفاده کند. این موارد عبارت‌اند از:

•  مالیدن الکل یا ترکیب الکل و سرکه؛ چند قطره الکل مالشی یا مخلوطی از کمی سرکه به همراه مقداری الکل می‌تواند به خشکی گوش کمک کند.
•  گزینه‌های تجاری؛ بسیاری از داروخانه‌ها قطره‌های بسته‌بندی‌شده گوش را که به‌منظور حذف آب از گوش طراحی شده‌اند می‌فروشند. درصورتی‌که فردی دارای سوراخ در پرده گوش خود است به‌هیچ‌عنوان نباید از قطره گوش استفاده کند. افزون بر این نکات فرد می‌تواند از سشوار استفاده کرده یا پس از قرارگرفتن در معرض آب گوش‌ها را به‌آرامی با حوله خشک کند.

پوشیدن گوش‌بند هنگام شنا یا حمام‌کردن نیز به کاهش خطر ورود آب به عمق کانال گوش یاری می‌رساند.

قطره برای کیپ شدن گوش

انواع مختلفی از قطره گوش در بازار موجود است. انتخابی که برای شما مناسب است به چند عامل از جمله علائم و نوع بیماری گوش شما بستگی دارد.

افزون بر این ممکن است قطره موردنظر برای درمان بیماری شما تجویز شده باشد اما تأثیر مستقیمی بر رفع گرفتگی آن نیز داشته باشد.

قطره برای عفونت گوش

چنانچه مبتلا به عفونت گوش هستید، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی ممکن است قطره‌های گوش ضدقارچ یا آنتی‌بیوتیک را توصیه کند.

قطره گوش شناگر

افرادی که گوش شناگر دارند ممکن است دچار درد، خارش، تورم و گرفتگی گوش شوند. قطره‌های گوش ضدقارچ یا آنتی‌بیوتیک می‌توانند عفونت را درمان کنند. قطره‌های استروئیدی موضعی گوش نیز می‌توانند در تسکین التهاب و گرفتگی اثرگذار باشند.

قطره برای جرم گوش

درصورتی‌که گمان می‌کنید تجمع جرم گوش منجر به مسدودشدن مجرای شنوایی شما شده است؛ می‌توانید از قطره‌های بدون نسخه گوش که به طور خاص برای نرم‌شدن و کمک به حذف جرم گوش طراحی شده‌اند استفاده کنید. این قطره‌ها معمولاً حاوی پراکسید هیدروژن، روغن معدنی یا گلیسیرین هستند. در صورت داشتن هرگونه مشکل با ترکیبات آن حتماً پیش از استفاده به پزشک مراجعه کنید.

نکات لازم درمورد درمان کیپ شدن گوش

به یاد داشته باشید که پس از اطلاع از ماهیت عارضه خود، می‌بایست با مشورت پزشک، اقدام به درمان انجام دهید. پیش از مصرف قطره گوش به‌خصوص اگر علاوه بر گرفتگی، علائم دیگری مانند درد یا سوزش و خارش را نیز تجربه می‌‌کنید، حتماً به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کرده و از دستورالعمل‌های آن‌ها نیز به‌دقت پیروی کنید. چنانچه شما نیز راه‌‌حلی برای درمان این عارضه سراغ دارید می‌توانید تجربیات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.